จุลินทรีย์ตะวันฉาย

     จุลินทรีย์ตะวันฉายเป็นจุลินทรีย์ที่เน้นการย่อยสลายโปรตีนและไขมันโดยตรงเป็นจุลินทรีย์ที่มีความสามารถในการผลิตเอนไซม์เฉพาะทางเพื่อสลายสารเหล่านี้ให้มีขนาดเล็กลง

จุลินทรีย์ตะวันฉายย่อยสลายโปรตีน

จุลินทรีย์กลุ่มนี้เรียกว่า Proteolytic bacteria จะสร้างเอนไซม์ Protease เพื่อย่อยโปรตีนให้เป็นกรดอะมิโน ซึ่งเป็นสารอาหารขนาดเล็กที่เซลล์สามารถนำไปใช้ได้ ตัวอย่างจุลินทรีย์กลุ่มนี้ได้แก่:

• Bacillus: เป็นแบคทีเรียที่สามารถพบได้ทั่วไปในดินและแหล่งน้ำ
• Pseudomonas: เป็นแบคทีเรียที่หลากหลายและมีความสามารถในการย่อยสลายสารอินทรีย์หลายชนิด
• Clostridium: เป็นแบคทีเรียที่สามารถเจริญเติบโตได้ในสภาวะที่ไม่มีออกซิเจน (anaerobic)
• Proteus: เป็นแบคทีเรียที่มักพบในลำไส้ของคนและสัตว์

จุลินทรีย์ตะวันฉายย่อยสลายไขมัน

จุลินทรีย์กลุ่มนี้เรียกว่า Lipolytic bacteria จะสร้างเอนไซม์ Lipase เพื่อย่อยไขมัน (Lipid) ให้เป็นกรดไขมันและกลีเซอรอล ซึ่งเป็นสารที่จุลินทรีย์นำไปใช้เป็นพลังงานได้ ตัวอย่างจุลินทรีย์กลุ่มนี้ได้แก่:

• Pseudomonas: นอกจากจะย่อยโปรตีนได้แล้วยังมีความสามารถในการย่อยไขมันได้ดีเช่นกัน
• Alcaligenes: เป็นแบคทีเรียที่พบได้ในดิน น้ำ และในสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ
• Bacillus subtilis: เป็นแบคทีเรียที่มีประสิทธิภาพสูงในการย่อยสลายไขมัน
• Serratia: เป็นแบคทีเรียที่สามารถผลิตเอนไซม์ lipase ได้

จุลินทรีย์เหล่านี้มีบทบาทสำคัญอย่างมากในหลายด้าน เช่น:

• การบำบัดน้ำเสีย: ช่วยกำจัดไขมันและโปรตีนในน้ำเสียที่มาจากโรงงานอุตสาหกรรมหรือร้านอาหาร
• การเกษตร: ใช้ในการย่อยสลายซากพืช ซากสัตว์ในดิน เพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์
• อุตสาหกรรมอาหาร: ใช้ในการผลิตอาหารบางชนิด เช่น ชีส หรือผลิตภัณฑ์นมหมัก

นอกจากนี้ การใช้จุลินทรีย์เหล่านี้ยังถือเป็นวิธีการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าการใช้สารเคมีอีกด้วยจุลินทรีย์ตะวันฉายมีบทบาทสำคัญในระบบนิเวศ โดยเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่ ไม่มีออกซิเจน หรือมีออกซิเจนต่ำ (anaerobic หรือ microaerophilic conditions) โดยพวกมันสามารถใช้แสงเป็นแหล่งพลังงานเพื่อสังเคราะห์สารอินทรีย์และสารประกอบที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตได้;

หน้าที่หลักของจุลินทรีย์ตะวันฉาย ในการย่อยสลายสารอินทรีย์:

• ย่อยสลายสารอินทรีย์ขนาดเล็ก: พวกมันสามารถย่อยสลายสารอินทรีย์ที่อยู่ในรูปของโมเลกุลขนาดเล็กได้ เช่น กรดไขมัน กรดอะมิโน หรือสารประกอบอินทรีย์ที่ละลายน้ำได้ ซึ่งเป็นผลพลอยได้จากการย่อยสลายของจุลินทรีย์กลุ่มอื่น
• ลดแก๊สมีเทนและแก๊สไข่เน่าจุลินทรีย์ตะวันฉายสามารถใช้ไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H_2S) ซึ่งเป็นแก๊สที่ทำให้เกิดกลิ่นเหม็นจากซากเน่าเปื่อยเป็นสารตั้งต้นในการสังเคราะห์แสงได้ ทำให้ช่วยลดกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้

จุลินทรีย์หลักที่ย่อยสลายซากสัตว์ขนาดใหญ่

การย่อยสลายซากสัตว์ขนาดใหญ่ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและต้องอาศัยจุลินทรีย์หลายกลุ่มทำงานร่วมกัน โดยเฉพาะในระยะแรกของการเน่าเปื่อย ซึ่งต้องการจุลินทรีย์ที่มีความสามารถในการย่อยสลายสารอินทรีย์ที่ซับซ้อนได้ดีกว่า

กลุ่มจุลินทรีย์ที่มีบทบาทสำคัญในการย่อยสลายซากสัตว์:

• แบคทีเรียกลุ่มย่อยสลายโปรตีน (Proteolytic bacteria): เป็นกลุ่มสำคัญที่สุดในการย่อยสลายเนื้อเยื่อและโปรตีนในซากสัตว์ให้เป็นกรดอะมิโน ซึ่งเป็นสารตั้งต้นที่จุลินทรีย์อื่นๆ จะนำไปใช้ต่อได้ เช่น แบคทีเรียในกลุ่ม Clostridium และ Pseudomonas
• เชื้อราและแบคทีเรียกลุ่มย่อยสลายไขมัน (Lipolytic microbes): จะเข้ามาย่อยสลายไขมันที่สะสมอยู่ในซากสัตว์
• แบคทีเรียในดิน: หลังจากซากสัตว์เริ่มเน่าเปื่อยและเนื้อเยื่อส่วนใหญ่ถูกย่อยสลายไปแล้ว จุลินทรีย์ในดินจะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการย่อยสลายกระดูกและโครงสร้างที่แข็งแรงให้กลับคืนสู่ธรรมชาติ

จุลินทรีย์ตะวันฉายสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการย่อยสลายซากสัตว์ขนาดใหญ่ได้ แต่ก็มีทั้งข้อดีและข้อเสียที่ควรพิจารณาดังนี้

ข้อดี

• เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม: ตะวันฉาย เป็นจุลินทรีย์ธรรมชาติที่ไม่มีสารเคมีอันตราย จึงไม่ส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมในระยะยาว
• ลดกลิ่นเหม็น: ตะวันฉาย มีคุณสมบัติช่วยย่อยสลายสารอินทรีย์ที่เป็นต้นเหตุของกลิ่นเหม็น ทำให้ลดปัญหากลิ่นรบกวนจากซากสัตว์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• เปลี่ยนซากให้เป็นปุ๋ย: เมื่อ ตะวันฉาย ย่อยสลายซากสัตว์จนหมดสิ้น สารอาหารที่ได้จะกลายเป็นปุ๋ยชั้นดี ช่วยบำรุงดินและพืชให้เจริญเติบโตได้
• ต้นทุนต่ำ: การเพาะเลี้ยง ตะวันฉาย สามารถทำได้ง่ายและใช้ต้นทุนไม่สูงนัก

ข้อเสีย

• ใช้เวลานาน: การย่อยสลายซากสัตว์ขนาดใหญ่ด้วย ตะวันฉาย ต้องใช้เวลาค่อนข้างนานกว่าจะย่อยสลายได้ทั้งหมด ซึ่งอาจไม่เหมาะกับสถานการณ์ที่ต้องการกำจัดอย่างเร่งด่วน
• ประสิทธิภาพขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อม: การทำงานของ ตะวันฉาย จะมีประสิทธิภาพสูงสุดในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เช่น มีแสงแดดเพียงพอ อุณหภูมิที่เหมาะสม และมีปริมาณจุลินทรีย์ที่เพียงพอ หากสภาพแวดล้อมไม่เอื้ออำนวย ประสิทธิภาพก็จะลดลง
• อาจไม่สามารถย่อยสลายได้ทั้งหมด: ส่วนที่เป็นกระดูกหรือชิ้นส่วนที่แข็ง อาจจะใช้เวลานานมาก หรืออาจไม่สามารถย่อยสลายได้ทั้งหมดด้วย ตะวันฉาย เพียงอย่างเดียว

จุลินทรีย์ตะวันฉายไม่ได้เป็นผู้ย่อยสลายหลักของซากสัตว์ขนาดใหญ่ แต่มีบทบาทเป็น ผู้ช่วย ในระบบนิเวศที่เกี่ยวข้องกับการย่อยสลาย โดยเฉพาะในขั้นตอนที่สารอินทรีย์ถูกย่อยให้มีขนาดเล็กลงแล้ว พวกมันจึงเข้ามาช่วยใช้สารเหล่านั้นและช่วยลดกลิ่นเหม็นที่เกิดจากแก๊สไข่เน่าได้การใช้จุลินทรีย์ตะวันฉายเพื่อสลายซากสัตว์ขนาดใหญ่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการวิธีที่เป็นธรรมชาติ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม 

ตะวันฉายจุลินทรีย์ธรรมชาติ 2PABS

จุลินทรีย์ตะวันฉายปรับปรุงและพัฒนาจากจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง PSB ย่อมาจาก Photosynthetic Bacteria  จุลินทรีย์สังเคราะห์แสง เป็นแบคทีเรียที่มีอยู่ตามธรรมชาติทั่วไป ทั้งในแหล่งน้ำจืด น้ำเค็ม และในดิน มีความสามารถพิเศษในการนำพลังงานจากแสงอาทิตย์มาใช้ในการสังเคราะห์อาหารของตัวเองได้เหมือนกับพืช ทำให้จุลินทรีย์ชนิดนี้มีบทบาทสำคัญในการช่วยปรับปรุงคุณภาพดินและน้ำ