ยุทธการกำจัดเห็บหมัด

เห็บ หมัด เป็นปัญหาสาหัส ควรทำความเข้าใจก่อนครับว่า สถานการณ์การมีเห็บหมัดในบ้านเรามันมีตลอดเวลา ทุกฤดู และเรายังมีสุนัขจรจัดที่ออกเดินลาดตระเวนกันทุกเมื่อเชื่อวัน เพราะฉะนั้น จึงไม่แปลกเลยที่ท่านจะพบว่าทำไมอยู่ดีๆ สุนัขที่แสนสะอาดของท่านจึงมีเห็บได้ทั้งๆ ที่โอกาสจะออกไปนอกบ้านก็ไม่มี บางตัวเพียงแต่นอนใกล้รั้วหน้าบ้านก็ติดเห็บหมัดได้ เพราะตามที่เราทราบกันแล้วว่าเห็บหมัดมันจะมีระยะทิ้งตัวลงพื้น อย่างเห็บก็เพื่อลอกคราบหรือวางไข่ ส่วนหมัดก็มีความสามารถในการกระโดดออกจากตัวสัตว์ตัวหนึ่งไปอีกตัวหนึ่ง และยังมีตัวดักแด้ที่อาศัยอยู่ที่พื้นดินซึ่งพร้อมที่จะเป็นหมัดตัวเต็มวัยกลับขึ้นมาบนสุนัขเราอีกที

ก่อนอื่นตามหลักพิชัยสงครามเราก็มาเรียนรู้หลักการทำการรบก่อนครับ หัวใจสำคัญของการทำศึก (ฮ่า ฮ่า ใช้ศัพท์เหมือนหนังจีน) เราต้องรู้จักการประเมินสภาพของเราเอง การประเมินสภาพศัตรูและเราต้องรู้จักอาวุธที่ใช้ทำลายเห็บหมัดซึ่งมันมีมากมายเหลือเกิน เรามาทำความเข้าใจกันทีละข้อดีกว่าครับ

การประเมินสภาพการเลี้ยงดูสุนัข

ข้อนี้เป็นหัวใจหลักข้อหนึ่งครับที่หลายท่าน อาจจะไม่ได้ใส่ใจกัน เพราะปัจจัยเรื่องของการเลี้ยงดูจะส่งผลต่อการทำลายกำจัดเห็บหมัดด้วย สภาพการเลี้ยงดูสัตว์เลี้ยงเป็นอย่างไรส่งผลถึงการกำจัดเห็บหมัด?

การเลี้ยงดูแบบปล่อยอิสระ และการเลี้ยงแบบในบ้าน สองอย่างนี้ส่งผลต่างกันมากในแง่ของการกำจัดเห็บหมัด ยกตัวอย่างง่ายๆ ครับว่า มีหมา 2 ตัว แต่ละตัวมีเห็บอยู่ 100 ตัว เมื่อเราทำการกำจัดเห็บหมัดบนหมาแล้ว หมาตัวหนึ่งไม่ได้ออกไปไหนโอกาสที่จะนำเห็บมาใหม่มันก็เป็นไปได้ยากมาก แต่ในขณะที่อีกตัวออกไปข้างนอกบ้านได้ตลอด เจ้าตัวนี้ล่ะครับที่จะทำให้การปราบการกำจัดเห็บไม่สิ้นสุด เพราะเมื่อเรากำจัดเจ้าเห็บตัวที่ 100 ตาย หมาเจ้ากรรมที่ชอบออกไปนอกบ้านก็ไปถูกเห็บตัวที่ 101, 102, 103, …………… เกาะขึ้นมาบนตัวหมาอีก การเลี้ยงดูแบบปล่อยอิสระจึงยากที่จะทำให้เห็บหมัดหมดไปได้อย่างถาวร เพราะมันจะออกไปรับเห็บหมัดตัวใหม่เข้ามาเสมอ ในขณะที่หมาที่เราเลี้ยงดูแลให้อยู่ในบ้านไม่ได้ออกไปเที่ยวไหนๆ โอกาสที่จะได้รับเห็บหมัดจะน้อยกว่ามาก

จำนวนและชนิดสัตว์เลี้ยงในบ้านก็ส่งผลในการกำจัดเห็บหมัดด้วย บ้านที่มีหมาเพียงหนึ่งตัวย่อมกำจัดเห็บหมัดง่าย และมีค่าใช้จ่ายต่ำกว่าบ้านที่มีหมาหลายตัว และบ้านที่มีเพียงสุนัขหรือมีเพียงแมวย่อมมีความสะดวกในการเลือกใช้สารกำจัดเห็บหมัดมากกว่าบ้านที่มีทั้งสุนัข และแมว เหตุผลนี้สามารถอธิบายได้ว่า การกำจัดเห็บหมัดให้ได้ผลชะงัดดีนั้น เราต้องทำให้กับสัตว์ทุกตัวภายในบ้านและทำพร้อมๆ กัน เพราะถ้าเราเลือกที่รักมักที่ชังแก่สุนัขตัวใดตัวหนึ่งย่อมส่งผลเสียถึงตัวอื่นๆ ด้วย มีเจ้าของสุนัขหลายท่านที่เลี้ยงสุนัขหลายระดับในบ้านเดียวกัน เช่น มีสุนัข 4 ตัว สองตัวให้อยู่ในบ้านเข้าออกได้ทั้งห้องนอกห้องส่วนตัว อีกสองตัวให้นอนที่โรงรถหรือกรงหลังบ้าน เวลาที่มีเห็บหมัดก็เอาแต่ดูแลสองตัวที่อยู่ใกล้ชิด ส่วนอีกสองตัวเป็นพวกหัวเน่าต้องนอนถูกเห็บหมัดกัดตลอดเวลา การที่ท่านละเลยไม่กำจัดเห็บหมัดให้กับหมาอีกสองตัวในบ้านไม่ได้ส่งผลดีเลยครับ เพราะเมื่อเห็บหมัดบนสุนัขในบ้านหมดไป แต่บนตัวสุนัขในโรงรถหรือที่หลังบ้านไม่ได้รับการเหลียวแล เมื่อสุนัขที่ไม่ได้รับการกำจัดเห็บหมัดเดินไปที่ไหนย่อมจะมีปัญหา คือ การร่วงหลุดของเห็บ การกระโดดออกของหมัด ทำให้มันมีโอกาสไปเกาะสุนัขที่อยู่ในบ้านได้อีก เมื่อหมาที่ท่านเจ้าของรักมากไม่มียาหรือสารฆ่าเห็บหมัดอยู่บ้านตัวอีก เพราะมันได้เสื่อมฤทธิ์ลงไปหมดแล้ว เห็บหมัดก็จะได้รับชัยชนะเข้ายึดพื้นที่ในบ้านได้ คราวนี้ล่ะครับยุ่งอีนุงตุงนังอีกรอบ แล้วท่านก็จะบอกว่าทำไมเห็บหมัดมันถึงไม่หมดเสีย บางท่านเลยเถิดไปถึงประเด็นที่ว่ายาที่ใช้หรือสารที่ใช้ไม่ได้ผลในการทำลายเห็บหมัดจะยิ่งยุ่งกันไปใหญ่ ทั้งๆ ที่ท่านทำการกำจัดไม่ทั่วถึงด้วยตัวท่านเองอยู่แล้ว หลักการในการกำจัดเห็บหมัดในเบื้องต้นข้อนี้ คือ ต้องทำให้กับสัตว์ทุกตัวพร้อมๆ กัน เรื่องของจำนวนสุนัขยังส่งผลทำให้เรายากและเหนื่อยมากขึ้นจากการกำจัดเห็บหมัดอีก เพราะถ้าเราเลือกวิธีการกำจัดเห็บโดยการอาบด้วยแชมพูที่มีฤทธิ์ฆ่าเห็บหมัดสุนัขเพียงหนึ่งตัวมันก็ต้องเหนื่อยน้อยกว่าการอาบทีละ 5 ตัว เห็นมั้ยครับว่ามันมีภาระมากถ้าเรายิ่งเลี้ยงมากและนี่ล่ะครับเป็นคำตอบว่าทำไมเราถึงเอาชนะเห็บหมัดยากเหลือเกิน เรื่องของการเลี้ยงสัตว์หลายๆ ชนิดในบ้านเดียวกันเป็นข้อหนึ่งที่ทำให้เราต้องเลือกใช้สารฆ่าเห็บหมัด เพราะสารบางตัวไม่สามารถใช้กับแมว ใช้ได้กับสุนัขเท่านั้นทำให้เราต้องซื้ออุปกรณ์เหล่านั้นหลายๆ อย่าง และสิ้นเปลืองเงินมากขึ้นก็เป็นไปได้ นอกจากนี้ ต้องมาระวังว่าสารชนิดนี้ห้ามใช้กับแมวใช้ได้แค่สุนัข สารชนิดนี้เอาไว้ใช้กับแมวมันก็ยุ่งครับ เรื่องของบริเวณบ้านสภาพของบ้านก็สำคัญ บ้านที่มีบริเวณกว้างมีสนามหญ้า ย่อมมีความยากลำบากที่จะกำจัดเห็บหมัดมากกว่าบ้านที่มีบริเวณแคบกว่า เพราะยิ่งมีพื้นที่มากโอกาสที่เห็บหมัดมันจะกระจายตัวออกไปและแฝงตัวตามที่ต่างๆ ย่อมไปได้กว้างและไกลกว่าบ้านที่เล็กกว่า

สรุปสภาพการเลี้ยงดูสัตว์เลี้ยงที่จะส่งผลในการกำจัดเห็บหมัดโดยไล่จากสภาพการเลี้ยงที่ทำให้กำจัดเห็บหมัดง่ายไปหายาก มีดังนี้ครับ

1. วิธีการเลี้ยงที่เลี้ยงเพียงสุนัขหรือแมว 1 ตัว เป็นการเลี้ยงแบบปิดไม่ปล่อยให้สัตว์ออกไปไหนเองบ้านมีสนามหญ้า หรือไม่มีสนามหญ้า
   
2. วิธีการเลี้ยงที่เลี้ยงเพียงสุนัขหรือแมวอาจจะมากกว่า 1 ตัว แต่เลี้ยงในแบบปิดไม่ปล่อยให้สัตว์ออกไปไหน บ้านมีสนามหญ้า หรือไม่มีสนามหญ้า
   
3. วิธีการเลี้ยงที่เลี้ยงเพียงสุนัขหรือแมวอาจจะมากกว่า 1 ตัว แต่เลี้ยงในแบบปิดไม่ปล่อยให้สัตว์ออกไปไหนและบ้านมีสนามหญ้า
   
4. วิธีการเลี้ยงแบบที่มีทั้งสุนัขและแมวในบ้านเดียวกัน แต่ไม่ปล่อยออกไปนอกบ้าน
   
5. วิธีการเลี้ยงที่มีทั้งสุนัขและแมว การเลี้ยงแบบปล่อยออกไปไหนๆ ก็ได้

สภาพการมีเห็บหมัดภายในบ้าน

เรื่องของสภาพการมีเห็บหมัดมันก็มีความเกี่ยวพันกับความยากง่ายในการกำจัดเช่นกันครับ เริ่มจากสถานการณ์ที่มีเพียงเห็บหรือหมัดอย่างใดอย่างหนึ่งในบ้านเท่านั้น จะเป็นการง่ายกว่าบ้านที่มีทั้งเห็บและหมัดเพราะธรรมชาติของแมลงทั้งสองมันไม่เหมือนกันซะทีเดียว และเรื่องระยะเวลาในวงจรการเจริญเติบโตต่างกัน มันยากกว่าการที่มีเห็บระบาดหรือมีหมัดระบาดเพียงอย่างเดียวในบ้านเรา เพราะการเลือกใช้อุปกรณ์ในการกำจัดเห็บหมัด มันก็ต้องเลือกใช้ตัวที่ออกฤทธิ์ฆ่าได้ดีทั้งเห็บและหมัด ถ้าเราเลือกไม่เป็นบางทีจะสับสนไม่รู้จะใช้อะไร เนื่องจากอุปกรณ์บางตัวมีฤทธิ์ที่ทำลายเพียงหมัดไม่ได้ฆ่าเห็บ บางชนิดฆ่าได้ดีสำหรับหมัดแต่ฆ่าเห็บได้น้อยมาก

สถานการณ์อย่างหนึ่งที่มักจะเกิดคือ ปริมาณและช่วงวัยของแมลงเห็บหมัดที่ปรากฏบนสุนัข ถ้าสุนัขของเราเริ่มจากการมีเพียงเห็บอ่อนที่เราจะเห็นเป็นเพียงจุดดำๆ เล็กๆ เมื่อเราบี้ก็จะแตกเป็นจุดเลือดในตอนนั้น ถ้าเราใส่ใจและรีบทำการกำจัดเห็บเราจะมีโอกาสที่ชนะเห็บได้ง่ายมาก แต่ถ้าเราไม่ทำและชะล่าใจเมื่อเห็บโตขึ้น และผสมพันธุ์กันมันจะดูดเลือดหมาเราอย่างรุนแรงและทิ้งตัวไปออกไข่ ทำให้เรายากที่กำจัดไข่เห็บและเห็บที่ออกไปจากตัวสุนัขมากขึ้นด้วยเช่นกัน

ทำความรู้จักและเลือกใช้อุปกรณ์ในการฆ่าเห็บหมัด

เชื่อไหมครับว่า เครื่องมือหรืออุปกรณ์สารเคมี หรือยาที่ถูกนำมาใช้ในการฆ่าเห็บหมัดทำลายเจ้าสัตว์ชนิดนี้มีการพัฒนามาเป็นร้อยปีแล้วครับ ท่านสงสัยกันบ้างไหมว่าสิ่งต่างๆ ที่ผลิตขึ้นมีหลักการในการทำอย่างไร? เราลองมาทำความเข้าใจพร้อมๆ กันดีกว่าครับ

หลักการในการผลิตยาหรือสารเคมีที่ใช้ฆ่าเห็บหมัด มีดังนี้ครับ

1. เป็นสารที่ออกฤทธิ์ในการฆ่าทำลายเห็บหมัดได้ไว และฆ่าได้อย่างมีประสิทธิภาพสูง
   
2. เป็นสารที่มีความคงตัวการออกฤทธิ์นาน เสื่อมฤทธิ์ช้า คงประสิทธิภาพในการทำลายได้นาน
   
3. เป็นสารที่มีความปลอดภัยต่อตัวสัตว์ มนุษย์ และสิ่งแวดล้อม

สามข้อนี้เป็นหลักการสำคัญที่ทำให้เกิดการพัฒนาของข้าวของเครื่องใช้ในหมวดของอุปกรณ์ฆ่าเห็บหมัด เรื่องของราคา เรื่องของกรรมวิธีการใช้เป็นพัฒนาที่ซับซ้อนทางการตลาดที่มีผลในการตัดสินใจของผู้บริโภคมากเช่นกัน เพราะฉะนั้นถ้าเราเลือกสินค้าในท้องตลาดที่มีมากมาย ผมขอแนะนำให้ยึดถือหลักการดังกล่าวในข้างต้นให้มั่น แล้วกรุณากดเครื่องคิดเลขเพื่อคำนวณค่าใช้จ่ายตรวจดูความคุ้มค่าในการเลือกใช้สิ่งต่างๆ ด้วยตัวท่านเองอีกทีครับ